Wat is het geregistreerd partnerschap?

Het geregistreerd partnerschap is een wettelijk geregistreerde samenlevingsvorm. Jullie leggen af bepaalde rechten en plichten naar elkaar te hebben: je mag de achternaam van de ander gebruiken en jullie zijn elkaars wettelijke erfgenaam. Net als met een huwelijk, wordt met een geregistreerd partnerschap jullie relatie formeel erkend door de staat.

De samenlevingsvorm ontstond in de tijd dat homohuwelijken nog niet toegestaan waren. Als alternatief voerden landen het geregistreerd partnerschap in. Tegenwoordig is het geregistreerd partnerschap een populaire keuze voor alle Nederlandse stellen. Steeds meer stellen kiezen voor het geregistreerd partnerschap boven een huwelijk. In 2021 sloten 26,1 duizend koppels een geregistreerd partnerschap.

Hoe werkt geregistreerd partnerschap?

Net als bij een huwelijk, zijn er verschillende formaliteiten verbonden aan het sluiten van een geregistreerd partnerschap. We benoemen in het kort de stappen die jullie moeten nemen.

Melding doen bij gemeente

Net als bij een huwelijk, doe je voor het geregistreerd partnerschap melding van jullie voornemen. Bij (bijna) alle gemeenten is dit gemakkelijk online te doen. Dit doen jullie minstens 14 dagen voor de geplande datum van het registreren van het partnerschap.

Getuigen melden

Ook voor een geregistreerd partnerschap is het aanmelden van getuigen wettelijk verplicht. Dit betreft minimaal 2 en maximaal 4 meerderjarige getuigen.

Partnerakte tekenen

In het bijzijn van een ambtenaar leggen jullie een verklaring af. Je kunt dit zien als een kleine ceremonie. Vaak vindt dit plaats in het gemeentehuis, maar er zijn ook mogelijkheden voor een ceremonie op een andere locatie. Hierna tekenen jullie, de getuigen en de ambtenaar de partnerakte.

Gemeenschap van goederen of partnerschapsvoorwaarden

Een geregistreerd partnerschap sluit je, net als een huwelijk, af in gemeenschap van goederen, of onder partnerschapsvoorwaarden. Als jullie niks regelen, sluiten jullie automatisch een partnerschap in gemeenschap van goederen. De bezittingen, schulden en erfenissen die voor het geregistreerd partnerschap van jou of je partner waren vallen buiten de gemeenschap van goederen.

De verschillen tussen trouwen en een geregistreerd partnerschap

Een geregistreerd partnerschap en een huwelijk hebben veel overeenkomsten. Hierom worden beide samenlevingsvormen vaak met elkaar verward. Er zijn een aantal kleine verschillen tussen een huwelijk en het geregistreerd partnerschap:

• Een huwelijk wordt ten alle tijden door de rechter beëindigd. Een geregistreerd partnerschap kan wél buiten de rechter om verbroken worden. Een voorwaarde hiervoor is wel dat jullie geen minderjarige kinderen hebben en jullie het beide eens zijn met het verbreken van de akte. In deze gevallen is er wel een rechter nodig voor het verbreken van een geregistreerd partnerschap.
• bij een huwelijk is het wettelijk verplicht dat jullie elkaar het ‘ja-woord’ geven. Bij een geregistreerd partnerschap is het ondertekenen van de partnerschapsakte voldoende;
• een huwelijk wordt overal ter wereld erkend. Een geregistreerd partnerschap niet;
• een scheiding van tafel en bed is niet mogelijk bij een geregistreerd partnerschap;

Samenlevingscontract of geregistreerd partnerschap?

Een samenlevingscontract is een overeenkomst waarin afspraken vastgelegd kunnen worden als een koppel gaat samenwonen. Hierin maak je afspraken over financiën, bezittingen en jullie pensioen. Dit contract wordt vaak verward met een geregistreerd partnerschap, ondanks er grote verschillen zijn. Zo heb je bij een geregistreerd partnerschap automatisch rechten en plichten naar elkaar. Denk aan de onderhoudsplicht en het erfrecht. Bij een samenlevingscontact is dit alleen zo als dit opgenomen wordt in het contract. Ook van een gemeenschap van goederen is er geen sprake bij een samenlevingscontract, tenzij dit in het contract opgenomen wordt.

Tot slot heeft de vader van een kind met een samenlevingscontract geen ouderlijk gezag over zijn kind. Bij een geregistreerd partnerschap is dit wel zo. Onder een samenlevingscontract moet de vader het kind eerst erkennen en zijn gezag laten registreren.

Voorwaarden geregistreerd partnerschap

Net als bij een huwelijk, mag je niet met iedereen een geregistreerd partnerschap aangaan. Om een aanvraag te doen voldoen jullie aan de volgende voorwaarden:

• Jullie zijn beide minimaal 18 jaar;
• tijdens een geregistreerd partnerschap of huwelijk met een ander, kun je geen nieuw geregistreerd partnerschap aangaan;
• het is niet toegestaan om te trouwen met directe familieleden. Het is daarentegen wél toegestaan om te trouwen met een neef of nicht;
• als je onder curatele staat kun je alleen een geregistreerd partnerschap aangaan met toestemming van de curator;
• je geestelijke gesteldheid is goed genoeg om een eigen, vrijwillige keuze te maken.

In uitzonderlijke gevallen kan de minister van justitie en veiligheid toch toestemming geven voor het aangaan van een geregistreerd partnerschap. In deze gevallen gaat het vaak om huwelijken tussen een adoptiebroer- en zus.

Geregistreerd partnerschap vieren

Ook jullie ‘partnerschaps-dag’ is een goede reden voor een feestje! Zie het als een mooie dag om stil te staan bij jullie liefde. Doe dit op een manier die bij jullie past. Inspiratie nodig? Hieronder bespreken we 5 leuke manieren om jullie geregistreerd partnerschap te vieren.

Klassieke ‘trouwdag’

Vier jullie partnerschap op de klassieke manier, met een ceremonie, receptie en feest! Maak jullie trouwdag zo klein of groot als jullie zelf willen. Uiteraard kunnen jullie ook de ceremonie skippen en direct jullie feestoutfit aantrekken. Het is jullie dag en die kent geen regels!

Uit eten

Altijd al willen dineren in een speciaal (sterren)restaurant? Pak je kans. Dit is de perfecte gelegenheid om met z’n tweetjes uit eten te gaan en te genieten van een uitgebreid diner. Eet smakelijk!

Vakantie

Geen behoefte aan een feest? Niks is romantischer dan een leuke reis om jullie partnerschap in te luiden! Vertrek samen naar het zuidelijk halfrond, ga cultuursnuiven, wandel langs de kust, of reis rond door de Europese natuur. Het is helemaal aan jullie.

Fotoshoot

Niks leuker dan jullie geregistreerd partnerschap vieren met een mooie couple-fotoshoot. Het klinkt misschien spannend, maar een professionele fotograaf zal ervoor zorgen dat jullie je snel op je gemak voelen voor de camera. De fotograaf levert een lieve, stoere of romantische fotoreeks die aansluit bij jullie stijl.

Dagje weg

Geen tijd of geld voor een lange vakantie? Een dagje weg is een gezellige manier om jullie geregistreerd partnerschap te vieren. Ga een dagje naar het strand, bezoek jullie lievelingsmuseum of maak een korte citytrip.